LEAF VEIN STRUCTURE PAVILION

มังกร สายธารแห่งชีวิตและความรุ่งเรือง มังกรในวัฒนธรรมจีนเป็นสัญลักษณ์ของ โชคลาภ ความมั่งคั่ง และพลังชีวิต ความเชื่อการแสดงเชิดมังกรในการเรียกโชคลาภและฉายานาม “ถนนมังกร” ของถนนเยาวราช การนำลักษณะมังกรมาเป็นแรงบันดาลใจในสถาปัตยกรรมของเยาวราช จึงเป็นการสะท้อนถึงเอกลักษณ์ชุมชนจีน ความคึกคักไม่สิ้นสุด โดยนำรูปทรงของมังกรที่มีการเคลื่อนไหวให้เกิดเส้นทางสัญจรภายใน ใช้สีแดงที่แสดงถึงโชคลาภและความมั่งคั่ง ออกแบบพื้นที่ให้ผู้คนสามารถมีปฏิสัมพันธ์โดยการลอดท้องมังกร ช่วยดึงความโชคดีเข้ามา ขับไล่สิ่งชั่วร้ายออกไป เพื่อเชื่อมโยงความเชื่อดั้งเดิมเข้ากับประสบการณ์ร่วมสมัยของย่านเยาวราช

กรุงเทพมหานครเป็นเมืองหลวงที่เติบโตอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดความหนาแน่นของที่อยู่อาศัยและกิจกรรมในชีวิตประจำวัน การขยายถนนสายหลักจึงมุ่งตอบสนองต่อการสัญจรของกลุ่มชนชั้นนำเป็นหลัก ขณะที่ซอยย่อยส่วนใหญ่ยังคงมีขนาดเดิมและขาดการพัฒนาอย่างเป็นระบบ ปัญหานี้ไม่เพียงสร้างความลำบากแก่ผู้ใช้ทางร่วมกัน หากยังสะท้อนถึงการจัดการเมืองที่ยังขาดประสิทธิภาพ จนนำไปสู่การเปลี่ยนพื้นที่สาธารณะให้กลายเป็นพื้นที่กึ่งส่วนตัวโดยไม่ตั้งใจ การศึกษานี้นำเสนอมุมมองเชิงวิพากษ์ต่อ “ซอย” โดยมองว่าเป็นทรัพยากรสาธารณะที่ควรได้รับการพัฒนาอย่างจริงจัง พร้อมตั้งคำถามสำคัญว่า ในฐานะนักออกแบบ เราจะนิยามบทบาทของซอย และตอบสนองต่อศักยภาพที่แท้จริงของพื้นที่แห่งนี้ได้อย่างไร เริ่มต้นจากการลงพื้นที่และวิเคราะห์องค์ประกอบของซอย เช่น ความกว้าง รูปแบบการใช้งาน และพื้นที่หน้าบ้าน เผยให้เห็นว่าซอยมีลักษณะทางกายภาพและบริบทชุมชนที่หลากหลาย การออกแบบจึงควรตอบโจทย์แต่ละพื้นที่อย่างเหมาะสม ผลการศึกษาชี้ว่าซอยไม่ได้ทำหน้าที่เพียงเพื่อการสัญจร แต่ยังเป็น “พื้นที่เชิงสังคม” ที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของชุมชน เป็นพื้นที่ที่ผู้คนพบเจอกันทุกวันโดยไม่ได้นัดหมาย จากข้อค้นพบดังกล่าว ผู้เขียนจึงขอนิยาม “ซอย”ใหม่ว่า “ซอย คือ พื้นที่สาธารณะหน้าบ้าน“ ที่ควรได้รับการจัดการและพัฒนาอย่างเป็นระบบเชิงออกแบบและนโยบายสาธารณะต่อไป